θρίαμβος κατά του θανάτου

Ο θρίαμβος κατά του θανάτου

Γράφει ο Βασίλειος Χ. Στεργιούλης, θεολόγος

Η Ανάσταση είναι μεγάλη χριστιανική γιορτή, η οποία στον ορθόδοξο εκκλησιαστικό χώρο γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια. Ο καθηγητής Π. Μπρατσιώτης παρατηρεί πως σε κανένα άλλο χριστιανικό χώρο η Ανάσταση δεν εορτάζεται «μετά τόσης επιμονής, τόσου ενθουσιασμού, τόσης εξάρσεως και τόσης μεγαλοπρέπειας», όσο στον ορθόδοξο.

Η Ανάσταση είναι το πανηγύρι της πίστης. Η γιορτή της νίκης του Χριστού πάνω στο θάνατο, το μεγαλύτερο εχθρό του ανθρώπου και του κόσμου. Μπροστά στο θάνατο στάθηκαν με δέος τα μεγαλύτερα πνεύματα της ανθρωπότητος. Δεν μπόρεσαν να λύσουν το μυστήριό του. Γονάτισαν και υποκλίθηκαν και αυτοί ακόμη οι «πατριάρχες» της απιστίας και αθεϊας. Αναφέρεται πως ο Γάλλος εγκυκλοπαιδιστής και διαφωτιστής Βολταίρος, ένας από τους πρωτεργάτες του Διαφωτισμού και από τους κυριότερους εκπροσώπους του, όταν συναντούσε στο δρόμο κηδεία νεκρού, σταματούσε και έβγαζε το καπέλο του. Και όταν τον ρώτησαν, γιατί συμπεριφέρεται έτσι αφού δεν πιστεύει, απάντησε πως συνηθίζει να χαιρετάει το Θεό, όταν τον βρίσκει στο δρόμο!

Το ανεξιχνίαστο μυστήριο του θανάτου το έλυσε ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός συντρίβοντάς τον με το δικό του θάνατο. Και χαρίζοντας ζωή στους απ΄αιώνων νεκρούς, όπως ωραία ψάλλει ο υμνωδός: «θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».

Ο Ιησούς Χριστός υπέστη θεληματικά την προδοσία και όλα τα αποτρόπαια και φρικτά μαρτύρια (εμπτυσμούς, ραπίσματα, ύβρεις κ.ά.) και τέλος τον φρικτό σταυρικό θάνατο συγχωρώντας μεγάθυμα τους σταυρωτές του. Και η ανταπόδοση του σ΄εμάς για όλα αυτά ήταν η ανάσταση και η αιώνια ζωή. Όπως εύστοχα τονίζει η υμνωδία της Εκκλησίας: «ανάστησόν με και ανταποδώσω αυτοίς».

Η Ανάσταση του Χριστού δεν είναι μία ιδέα και θεωρητική άποψη και διδασκαλία, αλλά γεγονός πολλαπλώς μαρτυρούμενο. Έχει τις περισσότερες αποδείξεις από οποιοδήποτε άλλο ιστορικό γεγονός. Το βεβαιώνουν εκτός των άλλων, ο κενός τάφος, οι Μυροφόρες, οι Μαθητές, οι οποίοι έγιναν διαπρύσιοι κήρυκές του και μάλιστα υπέγραψαν τη μαρτυρία αυτή με το αίμα τους. Το βεβαιώνει, αιώνες τώρα, το Άγιο Φως που βγαίνει στον Πανάγιο Τάφο το Μέγα Σάββατο και προκαλεί ρίγη ιερής συγκίνησης και ευλαβικής δοξολογίας στο Θεάνθρωπο Κύριο, το Λυτρωτή και Θριαμβευτή των αιώνων.

Λουσμένη στο Φως της Αναστάσεως του Ιησού Χριστού η Ορθόδοξη Εκκλησία, η Εκκλησία της Αναστάσεως, όπως την ονομάζουν και αυτοί ακόμη οι ετερόδοξοι, ψάλλει περιχαρής το Πάσχα «Πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια…»! Διακηρύσσει ότι με την Ανάσταση του Χριστού καταλύεται το κράτος του θανάτου, ανασταίνονται οι νεκροί και φωταγωγείται ο κατασκότεινος Άδης.

Το Φως της Αναστάσεως, το Άγιο Φως, μεταφερόμενο από τον Πανάγιο Τάφο, διανέμεται στους πιστούς τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς την Κυριακή, τότε που τελείται η ορθρινή ακολουθία της Κυριακής του Πάσχα. Μάλιστα είναι ιδιαίτερα συγκινητική η στιγμή που σβήνουν όλα τα κεριά και τα φώτα του ναού και του γύρω χώρου και επικρατεί παντού σκοτάδι. Τότε ο ιερέας προβάλλει στην Ωραία Πύλη κρατώντας λαμπάδα αναμμένη από το Άγιο Φως και καλεί το εκκλησίασμα να λάβει το Φως του Παναγίου Τάφου ψάλλοντας μελωδικά: «Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός…»

Με το άναμμα των λαμπάδων των πιστών από εκείνης του ιερέα, φωταγωγείται εξαίσια ο ναός και ο γύρω χώρος, που κατακλύζεται από πιστούς. Μια πλημμυρίδα φωτός ξεχύνεται τότε που κάνει τη νύχτα μέρα και προκαλεί ανείπωτη συγκίνηση και χαρά. Φέρνει δε δάκρυα στα μάτια η ψαλμωδία στη συνέχεια του θριαμβικού εκκλησιαστικού παιάνα: «Χριστός ανέστη εκ νεκρών…», που ο αντίλαλος του δονεί τους αιθέρες, καθώς ενώνεται με εκείνον της καμπάνας και διακόπτει τη γλυκιά σιγαλιά της ανοιξιάτικης νύχτας. Είναι πραγματικά ένα θέαμα και άκουσμα ξεχωριστό. Μια στιγμή ανείπωτης χαράς και ψυχικής ευφροσύνης.

Όλη αυτή την εξαίσια ψυχοτερπή πνευματική ατμόσφαιρα δημιουργεί ο μεγαλοπρεπής εορτασμός της Αναστάσεως στην Ορθοδοξία και χύνει βάλσαμο στις καρδιές. Διατρανώνει μ΄αυτό τον τρόπο η Εκκλησία τη νικοποιό δύναμη του Θεανθρώπου. Το μεγάλο του θαύμα της εκ νεκρών Αναστάσεως του. Όλος βέβαια ο Θεάνθρωπος Κύριος είναι φως και θαύμα, από όποια πλευρά κι αν τον δει κανείς. Θαύμα η ενανθρώπησή του, θαύμα η ζωή του, θαύμα η θεία του διδαχή και η θαυματουργία του. Είναι τόσο πολλά, τόσο άπειρα τα θαύματά του, όπως και τα κύματα που κατακλύζουν αέναα τον ωκεανό, όπως λέει ο Μέγας Αθανάσιος. Το μεγαλύτερο όμως είναι η Ανάστασή του. Αυτή τον κάνει να ξεχωρίζει περισσότερο από όλους τους σοφούς, τους διανοητές, τουςς ιδρυτές των θρησκειών, από κάθε θνητό, που σαν πεθάνει τον καλύπτει η κρύα πλάκα του τάφου.

Χριστός Ανέστη