Ανέστη ο Κύριος.

Ανέστη ο Κύριος. Εχάρηκε ο Ουρανός και η γη. «Ουρανος τε και γη και τα καταχθόνια».Γέμισαν από το φώς της Αναστάσεως. Και με εκείνο το Φώς θα έλθη ο Κύριος και κατά την Δευτέρα Παρουσία. Θα μεριάσουν τα σύμπαντα. Θα αναστηθούν οι πεθαμένοι και θα μας βάλει στην Θεία Του Βασιλεία. Αυτός είναι ο σκοπός και το τέλος της Θείας Ενανθρωπήσεως. Αυτή είναι η σωτηρία του κόσμου. Η σωτηρία όλων μας.
   Εμείς ταπεινοί και αμαρτωλοί και ελάχιστοί οφείλουμε να τον ευγνωμονούμε. Να τον ευχριστούμε. Να τον δοξολογούμε. Να τα σκεπτόμεθα αυτά. Και προπαντός να τον έχομε  Νυμφίο στην ψυχή μας και στη ζωή μας. Η Χάρις του να εξακτινώνεται. Να βγαίνει προς τα έξω. Να βγαίνει προς τους άλλους. Να πηγαίνουμε στη Θ.Λειτουργία της Εκκλησία  και να βγαίνουμε στη συνέχεια και στη λειτουργία της ζωής. Το ένα είναι συνέχεια του άλλου. Είναι αλληλένδετα.

    Και καθώς θα είμαστε αναστημένοι και φεγγοβολούντες θα επηρεάζουμε και τους άλλους. Όλοι οι άλλοι μας βλέπουν σαν βγαίνουμε από την Εκκλησία, σαν λέμε πως είμαστε του Χριστού, μας βλέπουν και περιμένουν κάτι από εμάς. Τι περιμένουν; Να τους δώσουμε τον Κύριο. Να τους δώσουμε την ελπίδα. Να τους δώσουμε τη χαρά. Να τους δώσομε την Ανάσταση. Να τους δώσομε τι άλλο λέτε; Τη συγγνώμη! Η συγνώμη είναι εκείνη που σπάζει κόκαλα. Η συγνώμη είναι εκείνη που ανασταίνει τον ανθρωπο. «Συγνώμη γαρ εκ του Τάφου ανέτειλε» λέει η Εκκλησία μας την Αγία και Μεγάλη Κυριακή του Πάσχα. Είναι μεγάλη υπόθεση.

Γέροντας Ανανίας Κουστένης

«Ευαγγελίστρια 2015»: Αρχιμ. Αθανάσιος Παπασταύρου

Η Ανάληψη του Κυρίου Από το βιβλίο «π. Αλέξανδρος Σμέμαν

Η Ανάληψη του Κυρίου

Ένα ρίγος χαράς διαπερνά τη λέξη «ανάληψη», που δείχνει μια πρόκληση προς τους αποκαλούμενους «νόμους της φύσεως» , προς τη διαρκή κάθοδο και πτώση∙ είναι μια λέξη που ακυρώνει τους νόμους της βαρύτητας και πτώσης. Εδώ αντίθετα τα πάντα είναι ελαφράδα, πέταγμα, μια ατέλειωτη άνοδος. Η Ανάληψη του Κυρίου γιορτάζεται σαράντα μέρες μετά το Πάσχα, την Πέμπτη της έκτης εβδομάδας μετά τη γιορτή της Ανάστασης του Χριστού.
Την Τετάρτη, την παραμονή, η Εκκλησία τελεί την αποκαλούμενη «Απόδοση της εορτής του Πάσχα», σαν να χαιρετά δηλ. το Πάσχα. Η ακολουθία είναι ακριβώς η ίδια, απ’ αρχής μέχρι τέλους, όπως αυτή της νύχτας του Πάσχα, με την απαγγελία ακριβώς των ίδιων στίχων: «Αναστήτω ο Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί Αυτού…». «Αύτη η ημέρα ην εποίησεν ο Κύριος αγαλλιασώμεθα και ευφρανθώμεν εν αυτή». Όταν ψάλλει αυτούς τους στίχους ο ιερεύς , κρατά την πασχάλια λαμπάδα και θυμιατίζει ολόκληρη την εκκλησία, ενώ σε απάντηση ψάλλεται το «Χριστός ανέστη». Αποχωριζόμαστε το Πάσχα, το «αποδίδουμε» στο επόμενο έτος.
Ίσως να έπρεπε να αισθανόμαστε λυπημένοι. Αντί όμως για λύπη, μας δίνεται νέα χαρά: η χαρά να στοχαζόμαστε και να γιορτάζουμε την Ανάληψη. ..
… Η εορτή της Αναλήψεως αποτελεί γιορτασμό του ανοίγματος του ουρανού στους ανθρώπους , του ουρανού ως του νέου και αιωνίου οίκου, του ουρανού ως της αληθινής μας πατρίδας. Η αμαρτία χώρισε βίαια τη γη από τον ουρανό και μας έκανε γήινους και χοντροκομμένους , προσήλωσε το βλέμμα μας σταθερά στο έδαφος και έκανε τη ζωή μας αποκλειστικά γεωτροπική. Αμαρτία είναι η προδοσία του ουρανού μέσα στην ψυχή. Αυτή ακριβώς τη μέρα, την εορτή της Αναλήψεως, νιώθουμε τρομοκρατημένοι από αυτή την άρνηση που γεμίζει ολόκληρο τον κόσμο. Ο άνθρωπος με υπεροψία και περηφάνια αναγγέλλει πως είναι μόνο υλικός και πως τίποτε δεν υπάρχει πέρα από το υλικό. Και για κάποιο λόγο είναι ακόμη και χαρούμενος γι’ αυτό , και μιλά με οίκτο και συγκατάβαση γι’ αυτούς που ακόμη πιστεύουν σε κάποιου είδους «ουρανό» σαν να πρόκειται για γελωτοποιούς ή για αγροίκους. Ελάτε αδελφοί, «ουρανοί» είναι απλώς ο ουρανός , είναι τόσο υλικός όσο και καθετί άλλο∙ δεν υπάρχει τίποτε άλλο, δεν υπήρξε ούτε και θα υπάρξει. Πεθαίνουμε, εξαφανιζόμαστε∙ έτσι στο μεταξύ ας κτίσουμε έναν επίγειο παράδεισο και ας ξεχάσουμε τις φαντασίες των παπάδων. Αυτό εν συντομία είναι το τελικό αποτέλεσμα και η ουσία του πολιτισμού μας, της επιστήμης μας, της ιδεολογίας μας. Η πρόοδος καταλήγει στο νεκροταφείο , με την πρόοδο των σκουληκιών που τρέφονται από τα πτώματα. Αλλά τι μας προτείνετε, μας ερωτούν, ποιος είναι αυτός ο ουρανός για τον οποίον μιλάτε, στον οποίο ο Χριστός ανελήφθη; Τέλος πάντων, τίποτε δεν υπάρχει στον ουρανό για τον οποίο μιλάτε.
Ας απαντήσει σ’ αυτό το ερώτημα ο Ιωάννης Χρυσόστομος , ο μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας που έζησε δέκα έξι αιώνες πριν . Μιλώντας για τον ουρανό, αναφωνεί: «Τι ανάγκη έχω από τον ουρανό, όταν εγώ ο ίδιος θα γίνω ουρανός;…». Ας έρθει η απάντηση από τους Πατέρες μας που ονόμαζαν την Εκκλησία «επίγειο ουρανό». Το ουσιαστικό σημείο αυτών των δυο απαντήσεων είναι το εξής: ουρανός είναι το όνομα της αυθεντικής κλίσης μας ως ανθρώπινα πλάσματα , ουρανός είναι η τελική αλήθεια για τη γη. Όχι, ο ουρανός δε βρίσκεται κάπου στο απώτερο διάστημα πέρα από τους πλανήτες ή σε κάποιον άγνωστο γαλαξία. Ουρανός είναι αυτό που μας επιστρέφει ο Χριστός , ό,τι χάσαμε με την αμαρτία και την υπερηφάνεια με τις επίγειες, αποκλειστικά γήινες, επιστήμες και ιδεολογίες, και τώρα είναι ανοικτός , μα τον προσφέρει και μας τον επιστρέφει ο Χριστός…
Ο Μέγας Αθανάσιος λέει όπως ο Θεός έγινε άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος θεός». Ο Θεός κατέβηκε στη γη για να μπορέσουμε εμείς να ανεβούμε στον ουρανό! Αυτό ακριβώς γιορτάζουμε την ημέρα της Αναλήψεως! Αυτή είναι η πηγή της λαμπρότητας και της άρρητης χαράς…
..Την υπέρ ημών πληρώσας οικονομίαν και τα επί γης ενώσας τοις ουρανίοις, ανελήφθης εν δόξη.
Χριστέ ο Θεός ημών, ουδαμόθεν χωριζόμενος , αλλά μένων αδιάστατος και βοών τοις αγαπώσι σε∙
Εγώ ειμί μεθ’ υμών και ουδείς καθ’ υμών.

Από το βιβλίο «π. Αλέξανδρος Σμέμαν

ΥΜΝΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΕΡΟΣ Α΄Η Ανάληψη του Κυρίου: μεταξύ ουρανού και γης…

Όρθια, στητή, δεσπόζουσα, υπερχρονική και υπεριστορική παρουσία, μεσίτρια μεταξύ Χριστού και ανθρώπων, μεταξύ ουρανού και γης.

Έτσι ιστορεί ο βυζαντινός αγιογράφος τη Θεοτόκο στο γεγονός της Αναλήψεως.

Η συνείδηση της Εκκλησίας τη θέλει εκεί στο επισφράγισμα του λυτρωτικού έργου του Υιού της, στο πλήρωμα της θείας οικονομίας, στην ένωση γης και ουρανού, στηνυπερύψωση της σαρκός που περιεβλήθη διά της Θεοτόκου ο Χριστός και στη συμφιλίωση του ανθρώπου με τον Πατέρα Του.

Άξονας στην όλη σύνθεση της Αναλήψεως η Παναγία τοποθετείται ακριβώς κάτω από τη «δόξα» του Υιού της δεόμενη ισχυρώς, αλλά ήρεμη και ατάραχη μεταξύ των Αποστόλων, εκφράζοντας το αμετακίνητο της Εκκλησίας, γιατί αυτή αποτελεί την προσωποποίηση της Εκκλησίας, μεσολαβεί και ικετεύει για τη σωτηρία του πληρώματός της. «Η εκκλησιαστική σημασία της υπογραμμίζεται από την λεπτή κατακόρυφη στάση της  προς τα επάνω και από τα χέρια της τοποθετημένα σαν προσφορά και ικεσία για τον κόσμο.»

Στην Ανάληψη του Κυρίου, τη στιγμή που στα μάτια των μαθητών αποκαλύπτεται η θεία φύση του Διδασκάλου τους, η Θεοτόκος υπογραμμίζει την ανθρώπινη φύση Του, την επί γης παρουσία Του και την αιώνια μαρτυρία της αποκαλύψεως του λόγου Του διά της Εκκλησίας. Αφού η Θεοτόκος είναι η «ἀδιάψευστη μαρτυρία τῆς θείας ἐνσαρκώσεως καί τῆς αἰωνίου παρουσίας τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς».

Άλλη μια φορά η παράδοση στη λειτουργική τέχνη, ενώνει δύο πραγματικότητες, το ιστορικό γεγονός και την «αποκάλυψη που ξεπερνά τα σύνορα του καιρού». Γιατί η Θεοτόκος γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στην Ανάληψη και στην Δευτέρα παρουσία του Υιού της και βεβαιώνει για τη δική μας ανύψωση στη δόξα της κεφαλής της Εκκλησίας, στη δόξα του Χριστού. Γι’ αυτό ελκύει η Θεοτόκος τόσο τα μάτια και την καρδιά μας από τη Σάρκωση του Κυρίου έως την Ανάληψη και έως τη δική της Μετάσταση, αλλά και κάθε μέρα και ώρα συγκεντρώνει της παρακλήσεις και τις ελπίδες μας.

Μεταξύ ουρανού και γης η Θεοτόκος, η Μητέρα κάθε χαράς και ευλογίας όλης της κτίσεως, των ανθρώπων και των αγγέλων, η μόνη παρρησία και μεσίτρια ουρανού και γης του μόνου Μεσίτου Θεού και ανθρώπων, του Χριστού.

(βασισμένο στο αντίστοιχο κείμενο από http://www.xfd.gr/ ) εικόνα από:1myblog.pblogs.gr

Ποια είναι η χαρά της εορτής της Αναλήψεως; (Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη)

 Μετά την Ανάληψη του Κυρίου, οι Απόστολοι επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ με μεγάλη χαρά, όπως λέει το ευαγγέλιο (Λουκ. Κδ΄52).

Ο Κύριος ξέρει ποια χαρά τους έδωσε, και οι ψυχές τους ζούσαν αυτή τη χαρά.

Η πρώτη τους χαρά ήταν πως γνώρισαν τον αληθινό Κύριο Ιησού Χριστό.

Δεύτερη χαρά, πως Τον αγάπησαν.

Τρίτη, πως γνώρισαν την αιώνια, ουράνια χαρά.

Και τέταρτη χαρά, πως ποθούσαν τη σωτηρία του κόσμου, όπως τη δική τους.

Και τέλος, χαίρονταν, γιατί γνώρισαν το Άγιο Πνεύμα και είδαν πώς ενεργεί Αυτό μέσα τους.

Οι Απόστολοι περιόδευαν στη γη και κήρυτταν στο λαό το λόγο για τον Κύριο και τη βασιλεία των Ουρανών. Oι ψυχές τους όμως ποθούσαν και διψούσαν να δουν τον αγαπημένο Κύριο και γι’ αυτό δεν φοβόνταν το θάνατο, αλλά τον συναντούσαν με χαρά’ κι αν ήθελαν να ζουν στη γη, αυτό γινόταν μόνο για χάρη του λαού, που τον αγαπούσαν.

Οι Απόστολοι αγαπούσαν τον Κύριο και γι’ αυτό δεν φοβόνταν κανένα πάθημα. Αγαπούσαν τον Κύριο, αγαπούσαν και το λαό, κι η αγάπη αυτή απόδιωχνε κάθε φόβο από μέσα τους. Δεν φοβόνταν ούτε μαρτύριο ούτε θάνατο, γι’ αυτό κι ο Κύριος τους απέστειλε στον κόσμο να φωτίσουν τους ανθρώπους.

( Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης )  πηγή

«Γιά σένα σφάχτηκε ο Αμνός του Θεού καί σύ τόν αφήνεις;»

8 Jul, 2013 Στo προηγούμενο κήρυγμά μου, αδελφοί χριστιανοί, στήν ερμηνεία τής θείας Λειτουργίας σας είπα αυτό το βασικό: Ότι ή θεία Λειτουργία γίνεται γιά τήν θεία Κοινωνία. Η θεία Λειτουργία είναι ενα ωραίο δέντρο καί καρπός, γλυκός καρπός του δέντρου αυτού, είναι ή θεία Κοινωνία. Όλα στήν Θεία Λειτουργία έγιναν γιά να βγεί ο Ιερέας έξω κρατώντας τό Άγιο Ποτήριο καί νά πεί: «Μετά φόβου θεού, πίστεως καί αγάπης, προσέλθετε». Αν όμως δέν προσερχόμαστε γιά νά κοινωνήσουμε, τότε τί έννοια έχουν τά όσα ωραία έγιναν γιά νά ετοιμαστεί τό θείο Τραπέζι και οί τόσες ευχές του Ιερέα πού είπε γιά τήν θεία Κοινωνία; Ξαναλέω τόν λόγο του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, πού απευθύνει σέ εκείνους πού δέν κοινωνούν και τούς λέει: «Γιά σένα σφάχτηκε ο Αμνός του Θεού καί σύ τόν αφήνεις;». Αλλά είπαμε πάλι στό προηγούμενο μας κήρυγμα, αγαπητοί μου αδελφοί, ότι γιά νά γευθούμε τήν θεία Κοινωνία, γιά νά έχει αυτή μέσα μας τά σωστικά της απο­τελέσματα, γιά νά είναι πραγματικά «κοινωνία» μέ τόν Θεό, πρέπει νά τό προσπαθούμε νά καθαρίζουμε τήν ψυχή μας από τά αμαρτωλά πάθη. Γιατί άν ή ψυχή μας είναι ακάθαρτη, ο Θεός, είπαμε, δέν μπορεί νά ενωθεί μέ ακάθαρτο. Ώστε λοιπόν: Αυτά τά δύο, αγαπητοί μου, συνιστούν τόν σωστό ορθόδοξο χριστιανό. Πρώτον μέν ο αγώνας μας γιά νά καθαρίσουμε τήν ψυχή μας από τά βρώμικα πάθη- καί δεύτερον, νά κοινωνούμε τό Σώμα καί τό Αίμα του Χριστού, νά μετέχουμε γενικά στά ιερά Μυστήρια. Το λέγω αυτό, γιατί στήν 'Εκκλησία μας εμφανίστηκαν παλαιά δύο αιρετικοί. Ο ενας ήταν ο δυτικός Βαρλαάμ, ο οποίος τόνιζε τήν συμμετοχή στά Μυστήρια, χωρίς όμως νά έκρινε ώς αναγκαία τήν ψυχική καθαρότητα. Καί από τήν άλλη πλευρά ήταν οί αιρετικοί Μασσαλιανοί (ή Ευχίτες), οί οποίοι τόνιζαν τήν άσκητικότητα καί τήν προσευχή χωρίς όμως νά τονίζουν την θεία Κοινωνία. Αυτά τά δύο άκρα είναι αιρετικά, αλλά ο δικός μας άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς τά συνεδίασε καί κήρυττε: Άσκηση καί προσευχή μέ θεία Κοινωνία.

Πρίν από τήν θεία Κοινωνία οπωσδήποτε πρέπει νά νηστεύουμε. Τό πόσο όμως πρέπει νά νηστεύουμε αυτό δέν καθορίζεται. Αυτό εξαρτάται από τήν υγεία του κα­θενός, από τήν ψυχική καί σωματική αντοχή του, από το πόσο συχνά κοινωνάει ή καί από άλλους παράγοντες. Όλα αυτά θά τά λάβει υπ' όψιν του ο καλός καί φω­τισμένος πνευματικός καί θά βάλει ανάλογη νηστεία στόν κάθε πιστό. Υπάρχουν νέ­οι καί νέες στήν Αθήνα, αλλά καί αλλού, οί οποίοι θέλουν νά κοινωνούν συχνά, αλλά δέν τούς αφήνει ο άθεος πατέρας τους. Καί τό καταλαβαίνει ο αθεόφοβος από την νηστεία πού θέλει νά κάνει τό παιδί του. Στήν περίπτωση αυτή ο καλός πνευματι­κός θά συμβουλέψει αυτόν τον νέο ή τήν νέα, γιά νά μήν στερηθεί την θεία Κοινω­νία καί γιά νά αποφύγει τήν ταραχή μέ τόν πατέρα του, νά νηστέψει κρυφά μόνο μι­σή μέρα, μόνο τό Σάββατο τό βράδυ, καί τήν άλλη μέρα νά πάει νά κοινωνήσει. Καί έχω ακούσει ότι καλοί πνευματικοί έτσι πράγματι ενεργούν.

Τήν θεία Κοινωνία, αδελφοί μου, πρέπει νά τήν λαμβάνουμε μέ ευλάβεια καί τάξη. Καί βέβαια έτσι πρέπει νά γίνεται, αφού πρόκειται γιά κοινωνία του Σώματος καί του Αίματος του Χριστού, πού και οί άγγελοι του ουρανού μέ πόθο καί δέος ατε­νίζουν. Όχι λοιπόν κουβέντες καί φωνές ή καί σπρωξίματα στήν θεία Κοινωνία. Ο καθένας νά στέκεται ήρεμα καί νά προσεύχεται από μέσα του μέχρις ότου έρθει ή σειρά του γιά νά κοινωνήσει. Οί Ιουδαίοι όταν έτρωγαν τόν πασχάλιο αμνό, πού προεικόνιζε τήν θεία Κοινωνία ήταν όρθιοι καί κρατούσαν ραβδί στό χέρι. Ετσι καί εμείς όταν κοινωνούμε. Η ράβδος στήν Παλαιά Διαθήκη προτύπωνε τόν Σταυρό. Οταν λοιπόν έρχεται ή σειρά σας για να κοινωνήσετε, νά κάνετε πρώτα τόν σταυ­ρό σας νά παίρνετε έπειτα τό άγιο Μανδήλιο καί νά τό βάζετε κάτω από τό σαγό­νι σας, ώστε νά καλύπτεται μέ τό άγιο Μανδήλιο ή απόσταση του προσώπου σας από τό Άγιο Ποτήριο. Αυτό γίνεται, μήπως, εάν συμβεί καί πέσει σταγόνα του θεί­ου Αίματος από την αγία Λαβίδα — φύλαγε, Χριστέ, τήν ώρα αυτή! —, ή θεία αυτή σταγόνα νά πέσει πάνω στό άγιο Μανδήλιο καί νά μήν πέσει κάτω. Γιατί αυτό, χρι­στιανοί μου, τό νά πέσει ή θεία Κοινωνία κάτω στό δάπεδο είναι μεγάλη αμαρτία. Κάνοντας λοιπόν τόν σταυρό σας, όταν έρθει ή σειρά σας γιά τήν θεία Κοινωνία, παίρνετε τό άγιο Μανδήλιο καί τό βάζετε κάτω από τό σαγόνι σας καί ανοίγετε κα­λά τό στόμα σας γιά νά κοινωνήσετε. Αφού κοινωνήσετε, σπογγίζετε τό στόμα σας, κάνετε πάλι τόν σταυρό σας καί παραχωρείτε τήν σειρά σας στόν επόμενο.

Σάς παρακαλώ, χριστιανοί μου, νά μάθετε τά παιδάκια νά κοινωνούν καί αυτά μέ τόν ίδιο τρόπο καί μάλιστα νά κοινωνούν μόνα τους. Δέν είναι καθόλου σωστό νά τρέ­χει ενας μεγάλος γιά νά βοηθήσει νά κοινωνήσει ένα παιδάκι του Δημοτικού Σχο­λείου. Άς αφήνουμε τά παιδάκια νά κοινωνούν μόνα τους. Εχω παρατηρήσει ότι, όταν αφήνουμε τά παιδιά νά κοινωνούν μόνα τους, κοινωνούν μιά χαρά- κοινωνούν καλύτερα από τούς μεγάλους. Ξέρω όμως ότι γιά νά τά καταφέρει νά κοινωνάει μό­νο του καί σωστά τό παιδί, χρειάζεται τήν καλή συμβουλή από την μάνα του. Η καλή χριστιανή μητέρα θά συμβουλέψει τό παιδί της στό σπίτι από τήν προηγούμε­νη μέρα καί τό σταυρό του νά κάνει πρίν από τήν θεία Κοινωνία καί τό στόμα του καλά νά ανοίξει καί νά τό σπογγίσει καλά, όταν θά κοινωνήσει.

O Γόρτυνος Ιερεμίας

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΕΚΟΙΜΗΜΕΝΩΝ

        Δεν νοιώθουμε ότι υπάρχει άλλη ζωή, αιώνια, γιατί ζούμε στη φυλακή, στο σκοτάδι των παθών μας. Όταν (και εάν) με τον αγώνα μας κατά των παθών και τη χάρη του Αγίου Πνεύματος οδηγηθούμε στην απάθεια, βγαίνουμε από τη φυλακή αυτή και ζούμε στο Φως του Χριστού. Τότε μ' αυτό το φως κατανοούμε την αιώνια ζωή και θαυμάζουμε!

Για να καταλάβουμε κάπως, πρακτικά, τα ανωτέρω, μπορούμε να σκεφθούμε ότι όλοι μας στον ύπνο είδαμε και ζήσαμε ευχάριστες ή και δυσάρεστες περιπέτειες, Το σώμα μας σ' αυτές τις περιπτώσεις είναι στο κρεβάτι ακίνητο, κοιμώμενο (σαν νεκρό), τα αυτιά μας όμως και τα μάτια μας ακούνε και βλέπουν. Δηλ. σε κάθε τέτοιο γεγονός ο άνθρωπος έχει μία ζωή ανεξάρτητη από το σώμα του, χωρίς το σώμα του!

Το ίδιο, κατά κάποιο τρόπο, συμβαίνει και μετά το θάνατο. Θα βλέπουμε με άλλα μάτια και θ' ακούμε με άλλα αυτιά. Το σώμα μας θα κείται στον τάφο και εμείς θα ζούμε χωρίς το σώμα μας. Θα ζούμε με την ψυχή μας που είναι αθάνατη!

Δεν μπορεί λοιπόν κανείς σώφρων άνθρωπος να ζει, χωρίς να σκέπτεται την αιώνια ζωή και επομένως χωρίς να τον απασχολεί ο θάνατος (σ' αντίθετη περίπτωση η ζωή του ανθρώπου γίνεται αβίωτη - με το άγχος του θανάτου),
«καθ' όσον απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις» (Έβρ. θ', 27). Το ότι θα πεθάνουμε κανείς δεν αμφιβάλλει, (ασχέτως εάν δεν θέλουμε να το σκεπτόμαστε), το σπουδαιότερο όμως είναι ότι ακολουθεί κρίση.

     Θα δώσουμε λόγο στο Θεό για τις πράξεις μας. Και όταν κανείς πρόκειται να λογοδοτήσει, προετοιμάζεται ...

  «Ο πραγματικά συνετός και μυαλωμένος άνθρωπος είναι εκείνος που αντιλήφθηκε καλά ότι υπάρχει τέρμα της παρούσης ζωής και σπεύδει να θέση και αυτός τέρμα στα σφάλματα και ελαττώματά του» (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος).

  Η Εκκλησία προσεύχεται υπέρ των ζώντων αλλά προσεύχεται και «υπέρ των εν πίστει αναπαυσαμένων» και εκφράζει με αυτό τον τρόπο την πλήρη αγάπης κοινωνία των ζώντων προς τους κεκοιμημένους. Και δέχεται ότι «μεγίστη ωφέλεια έχουν οι Ψυχές υπέρ των οποίων γίνεται η δέηση στις Θείες Λειτουργίες» (Αγ. Κύριλλος Ιεροσολύμων). «Ακόμη και αυτοί που λόγω της άτακτης ζωής τους είναι
για κλάματα, δέχονται και αυτοί κάποια μικρή βοήθεια, η οποία όμως είναι αρκετή για να τους αναπαύει την ώρα που προσφέρεται» (Ι. Χρυσόστομος). Πίστη της Εκκλησίας είναι ότι «όντως ωφελούν οι προσευχές και οι ελεημοσύνες, τόσο εκείνους που τα προσφέρουν, όσο και εκείνους για τους οποίους προσφέρονται» (Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός). Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Ιερός Χρυσόστομος ομιλεί όχι περί απαλλαγής των κεκοιμημένων από την κόλαση, αλλά για τέτοια δυνατότητα «εάν θέλομεν κούφην ( κενή) γενέσθαι την κόλασιν».

   Και ενώ αυτή είναι η θέση και η πίστη της Εκκλησίας, στη συνέχεια θα αναφερθούν και άλλες περιπτώσεις , οι οποίες είναι σπάνιες, αλλά δυνατές. Στην άλλη ζωή δεν υπάρχει μετάνοια, αλλά ο πανάγαθος Θεός επεμβαίνει όπως αυτός κρίνει, δεχόμενος τις προσευχές των δικαίων, αλλά και τις συγκινητικές πολλές φορές ελεημοσύνες τους.

   Οι Άγιοι Πατέρες μας τονίζουν ότι η κατάσταση της τελευταίας στιγμής του κάθε ανθρώπου, («ο υπομείνας εις τέλος ούτως σωθήσεται» Ματ. ι', 22) και οι πράξεις του ζυγίζονται σε μια «ζυγαριά». Και εάν η ζυγαριά κλίνει προς τα δεξιάς είναι φανερό ότι την Ψυχή αυτή θα την πάρουν οι δεξιοί Άγγελοι (Κρίση του Θεού δίκαιη). Εάν η ζυγαριά ισορροπεί, τότε νικά η φιλανθρωπία του Θεού (Κρίση φιλάνθρωπη). Αλλά και αν η ζυγαριά γέρνει λίγο προς τα αριστερά, τότε το λίγο έλλειμμα το συμπληρώνει η ευσπλαχνία του Θεού (Υπεράγαθη κρίση). Υπάρχει όμως και η τέταρτη κρίση όταν οι πονηρές πράξεις είναι βαρύτερες. Τότε αλίμονο, αδελφοί μου! Όμως και εδώ η κρίση του Θεού είναι δίκαιη, αφού αποδίδει με δικαιοσύνη όσα ανήκουν στον καθένα ...

  Τον κάθε άνθρωπο που φρόντισε ν' αυξήσει τα τάλαντά του ζώντας μυστηριακή ζωή (Εξομολόγηση, Θ. Κοινωνία, κλπ, αλλά δεν πρόλαβε να φθάσει εκεί που ήθελε ή εκεί που έπρεπε και τον πρόλαβε ο θάνατος, αυτόν δεν πρόκειται να τον λησμονήσει ο δίκαιος Κριτής. «Στην περίπτωση αυτή θα παρακινήσει μετά το θάνατό του τους δικούς του φίλους και συγγενείς και θα συγκινήσει τις Ψυχές τους, για να τον βοηθήσουν. Αυτοί θα τρέξουν να καλύψουν το μικρό κενό εκείνου που πέθανε. Αντιθέτως για εκείνον που έζησε μέσα στην αμαρτία ... με κανένα ενδιαφέρον για την Ψυχή του, με φρόνημα καθαρά κοσμικό και σαρκικό, σ' αυτόν κανείς δεν θα δώσει χέρι βοηθείας ... ούτε οι φίλοι ούτε οι συγγενείς ούτε κανένας»¹.

13. Βλέπε Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού Περί των εν πίστει κεκοιημένων» Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη» 1995 ,σελ. 22.

  Επειδή ο Θεός είναι φιλάνθρωπος και η τελική κρίση (της Δευτέρας Παρουσίας) ακόμη δεν έγινε, για τις περιπτώσεις που η ζυγαριά κλίνει λίγο προς τα αριστερά, για τις περιπτώσεις που ο άνθρωπος δεν πρόλαβε να φθάσει όπου
έπρεπε, αλλά και για όλες τις άλλες περιπτώσεις των κεκοιμημένων μας, (μόνο ο Θεός γνωρίζει πού κατατάσσεται ο κάθε άνθρωπος. Ποιος γνωρίζει τί συνέβη στο εσωτερικό της Ψυχής του κατά τις τελευταίες στιγμές της ζωής του θετικά ή και αρνητικά. Γι' αυτό στην άλλη ζωή αναμένονται και εκπλήξεις!) υποβάλλουμε αίτηση χάριτος στο Δίκαιο και Φιλάνθρωπο Κριτή, (με τους τρόπους που μας υποδεικνύει η Εκκλησία Του), να τάξει τους κεκοιμημένους μας «εν τόπω φωτεινώ, εν τόπω χλοερώ, εν τόπω αναφύξεως, ένθα απέδρα (δεν υπάρχει) οδύνη, λύπη και στεναγμός... » (Ευχή Τρισάγιου).

 Με την ενέργεια αυτή παριστάνουμε εμείς το Συνήγορο υπερασπίσεως, διότι οι κεκοιμημένοι άνθρωποί μας δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους, (στον Άδη δεν υπάρχει μετάνοια). Από εμάς τους ζώντες περιμένουν οποιαδήποτε βοήθεια και σε μας στηρίζονται. Εάν ο «δικηγόρος» είναι καλός και έχει παρρησία στον Θεό, (εάν δηλ. οι προσευχές μας ακούονται λόγω της ευάρεστης στον Θεό
ζωής μας), ο «κατηγορούμενος» βοηθιέται και αναπαύεται περισσότερο, ενώ, εάν είναι δίκαιος, απολαμβάνει μεγαλύτερη πνευματική δόξα.

 Τους κεκοιμημένους μας τους θυμόμαστε και τους βοηθούμε με προσευχές και ελεημοσύνες . «Ακούστηκε η προσευχή σου και ο Θεός θυμήθηκε τις ελεημοσύνες σου και γι' αυτό πραγματοποιεί τους πόθους σου» (Πρ. ι', 31)14. ²

2. Ο Γέροντας Ζαχαρίας προσευχόταν για τους γονείς του μετά το θάνατό τους και ιδιαίτερα για τον πατέρα του, επειδή ήταν μέθυσος και έβριζε. Όταν έγινε Στάρετς, μία ημέρα μιλούσε με ένα δαίμονα και τον ερώτησε: Έχετε πολλούς χριστιανούς στην κόλαση;

- Βέβαια, απάντησε ο δαίμονας και ο πατέρας σου ήταν εκεί, αλλά τον έβγαλες εσύ με τις ελεημοσύνες που έδωσες για την ψυχή του και με τις προσευχές σου.

- Και η μητέρα μου;

- Η μητέρα σου δεν ήταν εκεί ... δεν είδαμε πού πέρασε, ενώ ψάξαμε πάρα πολύ. («Ο Στάρετς Ζαχαρίας» Έκδοση Ι. Μετοχίου Ορμύλιας Χαλκιδικής 2002 σελ. 34).

  

α. Προσευχές

Με τις ακόλουθες πέντε ενέργειες θυμόμαστε και βοηθούμε τους κεκοιμημένους μας:    (1) Με την καθημερινή μας προσευχή πρωί και βράδυ, όπως κάνουμε και για τους ζώντες: «Κύριε Ιησού Χριστέ ανάπαυσον τον δούλον σου (τάδε), το οποίο επαναλαμβάνουμε, όσες φορές θέλουμε. «Και ο Θεός θα εκτελέσει το θέλημα εκείνων, οι οποίοι Τον φοβούνται και θ' ακούσει τη δέησή τους και θα τους σώσει» (Ψαλ. ρμδ, 19). Ιδιαίτερα δηλ. ακούονται οι προσευχές, όταν βγαίνουν από χείλη καθαρά και όταν η ζωή μας είναι σύμφωνη με το Θείο θέλημα. 

Σ' αυτές τις περιπτώσεις ο Θεός για το χατίρι του ενός σώζει και τον άλλο ή και τούς άλλους.

Στο βίο της αγίας Θέκλας αναφέρεται το έξης χαρακτηριστικό γεγονός: Μία χήρα γυναίκα είχε μία θυγατέρα, τη Φαλκονίλα, ειδωλολάτρισσα, που πέθανε και κολάστηκε! Η νεκρή Φαλκονίλα παρουσιάζεται στον ύπνο της μητέρας της
και της λέει: «Μήτερ μου, αγάπα αυτή την ξένη Θέκλα και έχε την άντ' εμού θυγατέρα σου, διότι είναι δούλη του Θεού και δύναται να κάνει δέηση και να με βάλει ο Κύριος στον τόπο των Δικαίων». Πράγματι. Με τις προσευχές της Αγίας Θέκλας η Φαλκονίλα από την κόλαση πήγε στον Παράδεισο!! (Μ. Συναξαριστής, Σεπτέμβριος, σ. 508).

Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ διηγείται: «Εκοιμήθησαν δύο μοναχές που είχαν χρηματίσει και Ηγουμένες. Ο Κύριος μου αποκάλυψε ότι οι Ψυχές τους περνώντας μέσα από τα εναέρια τελώνια δυσκολεύτηκαν. Τρία ημερονύκτια προσευχόμουν ο ταπεινός και ικέτευα την Παναγία για τη σωτηρία τους. Η αγαθότης του Κυρίου δι' ευχών της Υπεραγίας Θεοτόκου, τελικά τις ελέησε. Πέρασαν τα εναέρια τελώνια και έλαβαν την άφεση των αμαρτιών» (Άρχ. Τιμοθέου, Όσιος Σεραφείμ, σελ. 232). Σκέψου! Ενώ ο Θεός μπορούσε μόνος Του να τις σώσει, το απεκάλυψε στον Όσιο, για να ακουστούν οι ανθρώπινες προσευχές επί τρία ημερονύκτια! Φαντάσου πόσο πρέπει εμείς να προσευχόμαστε και πόσο καθαρή ζωή να έχουμε για ν' ακούγονται οι προσευχές μας!

(2) Με το πρόσφορο που στον Εσπερινό του Σαββάτου προσφέρουμε στον Ιερό Ναό, για να μνημονεύσει ο Λειτουργός την επόμενη το πρωί στην Αγία Προσκομιδή τα ονόματα των κεκοιμημένων μας. Και είναι μεγάλη η βοήθεια αυτή, όπως φαίνεται καθαρά στο ζωντανό - σύγχρονο παράδειγμα που ακολουθεί.

Ο Αντισυνταγματάρχης Α.Γ. το έτος 1984 άρχισε να θρησκεύει σωστότερα και όταν έμαθε τα ανωτέρω, άρχισε να προσφέρει κάθε Σάββατο ένα πρόσφορο για την ψυχή του κεκοιμημένου πατέρα του. Μετά από λίγο καιρό παρουσιάστηκε ο πατέρας του στον ύπνο της μητέρας του και της είπε : «Πολύ μ' ευχαριστεί ο Α. μ' αυτό που μου στέλνει». Όταν αυτά τα ανακοίνωσε τηλεφωνικά στο γιο της, ο Α. δεν έδωσε σημασία στα λόγια της, διότι δεν είχε σχετικές εμπειρίες. Όταν όμως μετά από ένα διάστημα για δεύτερη φορά επαναλήφθηκε η εμφάνιση του πατέρα στον ύπνο της μητέρας του, μετά το δεύτερο τηλεφώνημα της μητέρας, ερώτησε τον Πνευματικό του, για να του εξηγήσει αυτός το φαινόμενο. Και ο Γέροντας απάντησε: «Το πρόσφορο, παιδί μου, που φέρνεις στο Ναό, μεταφέρεται πνευματικά στον ουρανό, όταν εγώ μνημονεύω το όνομά του στην Ιερά Πρόθεση και αυτό ευχαριστεί και αναπαύει τον πατέρα σου »

(3) Με τα κόλλυβα στα Τρισάγια τα οποία μπορούμε τακτικά να τελούμε στον Ι. Ναό της ενορίας μας πρωί ή απόγευμα ή στα Μνημόσυνα το Σάββατο πρωί, όποτε θέλουμε. Η βοήθεια και σ' αυτές τις περιπτώσεις είναι μεγάλη, όπως φαίνεται από τη διήγηση του Παπαδημήτρη Γκαγκαστάθη στο ομώνυμο βιβλίο, σελ. 81: «Το 1946 με ειδοποίησαν ότι σε μία χαράδρα κοντά στο χωριό Λιόπρασο, υπάρχουν τα οστά τεσσάρων ανθρώπων που δολοφονήθηκαν το 1944 από κομμουνιστές αντάρτες, Αποφάσισα να τα μεταφέρω μαζί με χωριανούς στο οστεοφυλάκιο του Ναού. Μόλις φθάσαμε, ακούσαμε γογγυσμούς και φωνές, όπως προφανώς ακούγονταν την ώρα που τους βασάνιζαν και ξεψυχούσαν. Η παρέα μου άρχισε να φοβάται. Τους καθησύχασα και τους απέδειξα πόσο ζωντανή είναι η θρησκεία μας. Μόλις άρχισα το Τρισάγιο, σταμάτησαν οι φωνές. Περίμεναν ν' ακούσουν τις σχετικές συγχωρητικές ευχές!!! Τα τρισάγια και τα μνημόσυνα είναι σωστά και άγια. Είναι δε ανάγκη να γίνονται. Ήταν σοφοί και άγιοι οι. Πατέρες της Εκκλησίας που τα καθιέρωσαν».

Είναι αυτονόητο ότι η Εκκλησία τελεί μνημόσυνα μόνο υπέρ των κεκοιμημένων εν πίστει, δηλ. υπέρ των ανθρώπων που έχουν κοινωνία προς αυτήν. Επομένως δεν τελεί μνημόσυνα σε μη ορθοδόξους χριστιανούς, σε αιρετούς , σε αφορισμένους και σε αυτόχειρες.

Τέλος μνημόσυνα δεν τελούνται στις Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές και από το Σάββατο του Λαζάρου μέχρι την Κυριακή του Θωμά.

(4) Με τέλεση ιδιαίτερου Σαρανταλείτουργου αμέσως μετά το θάνατο τους ή με την πρώτη ευκαιρία. Δηλ. τελούμε σαράντα Θειες Λειτουργίες, κατά τις οποίες μνημονεύεται καθημερινά το όνομα του κεκοιμημένου μας. .

Τα Σαρανταλείτουργα καθιερώθηκαν στην αρχή μόνο για τους κεκοιμημένους. Αργότερα στα ονόματα των τεθνεώτων πρόσθεσαν και τα ονόματα ζώντων, διότι η Θεία λειτουργία τελείται και για την επίγεια και για την ουράνια Εκκλησία. Είναι μεγάλη βοήθεια για την ανάπαυση της Ψυχής του κοιμηθέντος ανθρώπου μας, αλλά και για την προσωρινή κρίση του, από τον Θεό που γίνεται την τεσσαρακοστή ημέρα από του θανάτου του, η μνημόνευση των ονομάτων σε 40 συνεχείς Θ. Λειτουργίες. (Σαρανταλείτουργο έγινε και για την Ψυχή του γνωστού μεγάλου Γέροντα π. Παϊσίου!)

(5) Με τέλεση ιδιαίτερης Θείας Λειτουργίας κατά την οποία, προετοιμαζόμενοι αναλόγως, κοινωνούμε όλοι και οι ζώντες και (με μυστικό - πνευματικό τρόπο που ο Χριστός γνωρίζει), οι κεκοιμημένοι μας. Είναι η πιο ευπρόσδεχτη θυσία και προσφορά στον Θεό. Γι' αυτό τα τριήμερα, τα εννιάμερα, τα τεσσαρακονθήμερα, τα τρίμηνα, τα εξάμηνα και τα ετήσια μνημόσυνα είναι προτιμότερο να γίνονται με Θεία Λειτουργία.

β. Ελεημοσύνες

'Ελεημοσύνη είναι η βοήθεια που προσφέρουμε στους πτωχούς σε χρήμα ή σε είδος. Σύμφωνα με την Αγία Γραφή η Εκκλησία του Χριστού δια των Άγιων Πατέρων, καθόρισε ο κάθε Χριστιανός να δίδει κατ' ελάχιστον το ένα δέκατο (τη λεγόμενη «δεκάτη») από τα έσοδά του (μισθό, ενοίκια κ.λπ.) στον Θεό, δηλ. πτωχές οικογένειες, Ιδρύματα, Φιλανθρωπικούς συλλόγους, Οικοτροφεία, εξωτερικές 'Ιεραποστολές, στο παγκάρι του Ναού, σε πρόσωπα εμπιστοσύνης που αυτά μπορούν να τα διαθέσουν κ.λπ.

Για την άξία και ωφέλεια της ελεημοσύνης σε ζώντες και κεκοιμημένους μιλούν όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας. Ο Άγιος Χρυσόστομος γράφει: «Ας προσφέρουμε γι' αυτούς που έφυγαν ελεημοσύνες και προσφορές διότι πραγματικά αυτές τούς εξασφαλίζουν μεγάλη βελτίωση, κέρδος και ωφέλεια. Γιατί αυτά ούτε νομοθετήθηκαν ούτε παραδόθηκαν στην Εκκλησία του Θεού από τους σοφούς Μαθητές Του έτσι άσκοπα και τυχαία».³ Και άλλού: «Εάν δεν πρόλαβες να ρυθμίσεις όλα τα ζητήματα της Ψυχής σου όσο ζούσες, τότε φρόντισε, έστω και στα τελευταία σου, να αφήσεις εντολή στους δικούς σου να σου στείλουν όλα τα δικά σου μαζί σου, για να σε βοηθήσουν. Εννοώ βεβαίως τις ελεημοσύνες και τις προσφορές. 'Έτσι θα μαλακώσεις τον Λυτρωτή απέναντί σου, αφού με αυτά ευχαριστιέται και τα δέχεται».

«Στη διαθήκη σου βάλε να σε κληρονομήσει μαζί με τα παιδιά σου και ο Δεσπότης Χριστός. Βάλε στο χαρτί και το όνομα του Κριτή και μην παραλείπεις τους πτωχούς».

15. Το κείμενο αυτό και τα λοιπά τέσσερα που ακολουθούν ευρίσκονται στο μνημoνευθέν έργο του Αγ. Ιωάννη του Δαμασκηνού.

Και ο Άγιος Γρήγορος ο Διάλογος τονίζει: «Δεν πρέπει να περάσει από το μυαλό κανενός ότι αυτά που προσφέρονται με πίστη στον Θεό δεν φέρνουν πίσω πλούσια την ανταμοιβή, τόσο σε εκείνον που προσφέρει, όσο και σε εκείνον για τον οποίο προσφέρονται. Παράδειγμα: εκείνος που θα αλείψει κάποιον άρρωστο με μύρο ή αγιασμένο λάδι πρώτα δέχεται ο ίδιος τη χρίση (στα χέρια του) και στη συνέχεια χρίει τον άρρωστο. Έτσι αυτός που τρέχει για τη σωτηρία του πλησίον, πρώτα ωφελεί τον εαυτό του και μετά τον πλησίον. Ο Θεός δεν είναι άδικος, για να ξεχνάει το έργο που γίνεται».

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης γράφει: «Το ‘το καθένας θα θερίσει ό,τι έσπειρε΄’ και τα άλλα παρόμοια, λέχθηκαν οπωσδήποτε για τη δευτέρα παρουσία του Κυρίου και για την κρίση που θα κάνει τότε ... 'Έτσι προτού φθάσει εκείνη η
ώρα, ας βοηθήσουμε ο ένας; τον άλλον και ας προσφέρουμε στον Θεό τη φιλαδελφία μας. Γιατί δέχεται ευχαρίστως όσα προσφέρουμε για όσους δεν πρόλαβαν, δηλ. για όσους έφυγαν απροετοίμαστοι, και τα λογαριάζει σαν να ήταν έργα και προσφορές που έγιναν απ’ αυτούς».

Η δύναμη της προσευχής, της νηστείας και ιδιαιτέρως της ελεημοσύνης φαίνεται καθαρά στο θαυμαστό και διδακτικό δράμα που ακολουθεί:

Μία μητέρα υπερβολικά όμορφη έμεινε πολύ νέα χήρα με ένα παιδί μικρό. Για να ζήσουν προτίμησε την εύκολη ζωή, την άσωτη, από την οποία απέκτησε πλούτη πολλά. Όταν ο γιος της μπήκε στην εφηβεία, πέθανε και αυτή, με
αποτέλεσμα να μείνει όλη η περιουσία στα χέρια του. Όταν ο νέος κατάλαβε τη ματαιότητα αυτής της ζωής και το ανώφελον του πλούτου, εφόσον ο άνθρωπος τίποτε δεν παίρνει μαζί του σαν πεθάνει, μοίρασε όλα τα χρήματα στις εκκλησίες και τα κτήματα στους πτωχούς για την ψυχή των γονέων του και ιδιαίτερα της μητέρας και πήγε στην έρημο να προσευχηθεί μαζί με τους Μοναχούς για τη σωτηρία τους. Παράλληλα του γεννήθηκε η απορία: Δέχτηκε άραγε ο Θεός
τις ελεημοσύνες μου και θ' ακούσει τις προσευχές μου; Και ρωτούσε για να πληροφορηθεί.

Στα Ιεροσόλυμα που πήγε, για να λύσει την απορία του, ο Πατριάρχης τον έστειλε στους Μοναχούς της έρημου της Θηβαϊδας και αυτοί, με τη σειρά τους, στη βαθιά έρημο, διότι, όπως του είπαν: «αυτό που θέλεις να μάθεις δεν είναι μικρό και ανάμεσά μας δεν θα βρεις κανένα που να μπορεί να σου δώσει θετικές πληροφορίες».

Μετά από πορεία τριάντα ήμερων βρέθηκε μπροστά σε μια σπηλιά από την οποία βγήκε ένας ασπρομάλλης Γέροντας, μία μορφή εξαϋλωμένη. Αφού εξήγησε το πρόβλημα και ερώτημά του, ο Γέροντας, μετά την ανάπαυση που έδωσε στην ψυχή και στο σώμα του νέου, με πολλή ταπείνωση του είπε:

- Αδελφέ αυτό που ζητείς από μένα, είναι πολύ μεγάλο. Υπερβαίνει κατά πολύ την ανθρώπινη δύναμη. Είναι έργο καθαρά του Θεού. Αλλά ας παρακαλέσουμε μαζί τον Θεό, αφού έκανες τον κόπο και ήλθες μέχρις εδώ, να μας φανερώσει την αλήθεια και να λύσει τις απορίες που έχεις.

Βγήκε έξω από τη σπηλιά, έκανε ένα κύκλο πάνω στη γη με το γεροντικό μπαστούνι του και του είπε να μείνει μέσα στον κύκλο αυτό όρθιος, επί επτά ήμερες και νύκτες, χωρίς να φάει ή να πιει τίποτε, αλλά παρακαλώντας τον Θεό με θερμή προσευχή και δάκρυα. Το ίδιο θα έκανε και ο ίδιος μέσα στη σπηλιά, για να κάνει ο Πανοικτίρμων Θεός το έλεός Του και να τούς φανερώσει, εάν είναι θέλημά Του, αυτό που ζητά να μάθει ο νέος.

Την έβδομη νύχτα ο νέος ήρθε σε έκσταση και είδε το ακόλουθο όραμα: Δίπλα του στα αριστερά είδε μία πολύ μεγάλη λίμνη η οποία ήταν γεμάτη ακαθαρσίες, βορβός και λάσπη και έβγαζε ανυπόφορη βρώμα και δυσωδία. Μέσα στη λάσπη αυτή διέκρινε ανθρώπινα κεφάλια που ανέβαιναν στην επιφάνεια και κατέβαιναν, ακριβώς όπως το νερό βράζει και κοχλάζει. Κάποια στιγμή παρατηρώντας βλέπει να ανεβαίνει και η μητέρα του, η οποία τον ανεγνώρισε και άρχισε να φωνάζει απελπισμένα:

- Παιδί μου, βοήθησέ με και σώσε με! Και όπως τα έλεγε αυτά, ο βρασμός την κατέβασε πάλι στο βυθό. Σε λίγο ο βρασμός την ξανανέβασε και τότε φώναξε πάλι:

- Παιδάκι μου, αγαπητό, βοήθησε με! Δεν πρόλαβε να πει τίποτε άλλο και ο βρασμός την κατάπιε. Όταν για τρίτη φορά ξαναήλθε στην επιφάνεια μέχρι το στήθος με θρήνους και αναστεναγμούς φώναξε:

- Σπλαχνίσου με, παιδάκι μου και μη μ' αφήνεις σ' αυτή τη βρωμιά, σε τέτοιο πόνο και φρικτό μαρτύριο της κολάσεως.

Τότε, ο νέος από τον πολύ πόνο και αγάπη για τη μητέρα του, άπλωσε το χέρι του, χωρίς να υπολογίσει τον κίνδυνο μήπως και αυτός παρασυρθεί, την άρπαξε από τα μαλλιά και την ώρα που βυθιζόταν με πολύ κόπο την έβγαλε έξω από τη βρωμερή λίμνη. Εκείνη τη στιγμή στα δεξιά του, βλέπει μία χρυσή κολυμβήθρα, όπου την έπλυνε και την τοποθέτησε ανάμεσα σε λαμπροφορεμένους νέους που ήσαν δίπλα από την κολυμβήθρα, ενώ η μητέρα του με δάκρυα ευγνωμοσύνης υμνολογούσε τον Κύριο και Θεό και Σωτήρα μας Χριστό και ευχαριστούσε το γιο της που με το έλεος και την πολλή ευσπλαχνία του Θεού την έβγαλε από τη βρωμερή εκείνη κόλαση.

Το πρωί, όταν ξημέρωσε η ευλογημένη εκείνη ήμερα, ο άγιος Ερημίτης άκουσε το δράμα που του διηγήθηκε ο νέος, τον βεβαίωσε ότι και εκείνος είδε ακριβώς τα ίδια και με δάκρυα στα μάτια δόξαζαν και υμνολογούσαν τον Δεσπότη Χριστό που δείχνει στους δούλοι»; Του την ευσπλαχνία Του και λυτρώνει με τέτοιους τρόπους από τον Άδη Ψυχές, που γι' αυτές έχυσε το Πανάγιο Αίμα Του πάνω στο Σταυρό!

Μνημόσυνα τριήμερα, εννιάμερα, σαραντάμερα

α. Τα τριήμερα μνημόσυνα που κάνουμε μετά το θάνατο του ανθρώπου μας, τελούνται κατά τον τύπο της Αγίας Τριάδος και δια τον τριημέρως εγερθέντα Χριστό, τον Οποίο παρακαλούμε να αναπαύσει τον κοιμηθέντα μετά των δικαίων.

β. Τα εννιάμερα τελούνται επειδή στις εννέα ήμερες αρχίζει να διαλύεται ο κοιμηθείς «εις τα εξ ών συνετέθη» και παρακαλούμε τον Θεό να τον συγκαταριθμήσει με τα εννέα άϋλα τάγματα των Αγγέλων.

γ. Τα σαραντάμερα ή τεσσαρακονθήμερα τελούνται επειδή την τεσσαρακοστή ήμερα λαμβάνεται η απόφαση για τον κοιμηθέντα και απέρχεται όπου κρίνει ο φιλάνθρωπος Θεός (εκ δεξιών ή εξ αριστερών), ανάλογα με τη ζωή και τα έργα του και παραμένει εκεί μέχρι την ήμερα της τελικής κρίσεως. Με αυτά παρακαλούμε τον Θεό να καθαρίσει την ψυχή του ανθρώπου, να την κρίνει επιεικώς και να την τάξει μετά των δικαίων.

Προσφορές - Κόλλυβα

Άλλο δώρο πάμε στο φίλο ή συγγενή μας και άλλο πολύ μεγαλύτερο - στον 'Υπουργό ή Στρατηγό. Οι προσφορές μας λοιπόν προς τον Θεό πρέπει να είναι ανάλογες προς τη μεγαλοπρέπεια του Θεού. Επίσης πρέπει η διάθεση και τα αισθήματά μας να κατέχουν στην ψυχή μας τη θέση και προτεραιότητα που αρμόζει στον Θεό.

Ο γεωργός Κάιν πρόσφερε στον Θεό θυσία από τα προϊόντα του μόχθου του. Αλλά η θυσία του ήταν πρόχειρη, τυπική και όχι αντάξια του Θεού. Αυτό που έκανε δεν κατείχε στην ψυχή του την πρώτη θέση. Φαίνεται ότι θεωρούσε τον εαυτόν του δωρητή στον Θεό! Γι' αυτό η θυσία του δεν έγινε αποδεκτή από τον Θεό και δεν εισακούστηκαν οι προσευχές του.

Ο βοσκός Άβελ πρόσφερε ταπεινά, με πίστη, όπως αναφέρει ο Απ. Παύλος (Έβρ. ια, 4), ό,τι ωραιότερο, ό,τι πολυτιμότερο, ό,τι εκλεκτότερο είχε στο ποίμνιό του, τα άριστα των αρίστων! Και φαίνεται ότι τον εαυτό του δεν τον θεωρούσε δωρητή, αλλά τον Θεό θεωρούσε δωρητή και ευεργέτη του! Γι' αυτό εισακούστηκε η προσευχή του και ευαρέστησε στον Θεό.

Επειδή ο Κάιν έχει και σήμερα μιμητές, γι' αυτό ας φροντίζουμε όλοι μας ν' αποφεύγουμε το παράδειγμά του και να μιμούμεθα τη θυσία - προσφορά του Άβελ, είτε κάνουμε κόλλυβα, είτε πρόσφορα, είτε όποιες άλλες προσφορές ... Ιδιαίτερα ας προσέχουμε τα κόλλυβα που κάνουμε προς τιμή του εορταζόμενου Αγίου, ή προς τον Θεό για τις Ψυχές των κεκοιμημένων μας (τρισάγια ή μνημόσυνα) να γίνονται με ανάλογη διάθεση και κατάλληλα υλικά, το καλύτερο σιτάρι και τους καλύτερους και ακριβότερους ξηρούς καρπούς. Μερικές γυναίκες παρασκευάζουν κόλλυβα με τόσο πλούσια υλικά, με τέτοια επιμέλεια (και συχνότητα), ώστε προτιμάς να φας αυτά τα κόλλυβα, παρά παντεσπάνι ή πάστα!

Οδυνηρός θάνατος

Τις δοκιμασίες ασθενειών ή διωγμών πρέπει να τις δεχόμαστε, όπως δεχόμαστε και την ταλαιπωρία των εγχειρήσεων με τις οποίες εξασφαλίζουμε τη σωματική μας υγειά, ενώ στις δοκιμασίες την πνευματική.

Όλοι μας γνωρίζουμε πολλές περιπτώσεις Όχι μόνο ενάρετων, αλλά και άγιων ανθρώπων, οι οποίοι, πριν πεθάνουν, υπέφεραν και κυριολεκτικά βασανίστηκαν από επώδυνες δοκιμασίες. Σχεδόν όλοι οι Άγιοι Απόστολοι και Μάρτυρες της Εκκλησίας μας, αλλά και πρόσφατα, οι σύγχρονοι μεγάλοι Γέροντες π. Επιφάνιος, π. Πορφύριος, π. Ιάκωβος, π. Παϊσιος, υπέφεραν ποικίλες δοκιμασίες κατά το θέλημα του Θεού.

Αυτές οι περιπτώσεις μας διδάσκουν ότι: α. Δεν πρέπει να παραπονούμαστε η να προβληματιζόμαστε, όταν εμείς οι ίδιοι ή δικοί μας άνθρωποι που πιστεύουν και ζουν κατά Θεόν δοκιμάζονται και υποφέρουν ποικιλοτρόπως πριν πεθάνουν.

β. Όταν οι δίκαιοι και ενάρετοι άνθρωποι υποφέρουν πριν από το θάνατό τους, αυτό συμβαίνει, «για να καθαριστούν και από τα ελάχιστα ίχνη των παθών τους και για να πάρουν μεγαλύτερο στεφάνι στον ουρανό. Εξ άλλου, αφού στον Υιό Του τον αγαπητό επέτρεψε να υποφέρει και να πεθάνει επάνω στο Σταυρό, τί να πούμε για τους ανθρώπους, οι οποίοι, όσο άγιοι και αν είναι, έχουν ρύπους και κηλίδες από αμαρτίες;» (Γέρ. Επιφάνιος. Υποθήκες Ζωής σ. 139).

γ. Όλες οι δοκιμασίες αποδεικνύονται (και σ' αυτή τη ζωή) ή θ' αποδειχθούν (στην αιώνια ζωή), ευεργεσίες του Θεού για μας.

Επομένως ο οδυνηρός θάνατος ενός Χριστιανού δεν είναι κάτι κακό, το οποίο πρέπει να παρεξηγούμε ή να φοβόμαστε. Παρακαλούμε τον Θεό να μας δίνει υπομονή, για να σηκώνουμε το σταυρό μας αγόγγυστα, χωρίς να απογοητευόμαστε. Υποφέρουμε λίγους μήνες ή λίγα χρόνια, αλλά στην ουράνια Βασιλεία Του ο Θεός μας ετοιμάζει αιώνια αγαθά και βραβεία. Άλλωστε οι πειρασμοί και οι δοκιμασίες που αντιμετωπίζουμε είναι στα ανθρώπινα μέτρα μας. «Και ο Θεός που κρατάει τις υποσχέσεις Του, δε θα επιτρέψει σε κανένα πειρασμό να ξεπεράσει τις δυνάμεις σας αλλά όταν έρθει ο πειρασμός, θα δώσει μαζί και τη διέξοδο, ώστε να μπορέσετε να τον αντέξετε» (Α Κορ. ι' , 13) .

Κακό είναι να πεθάνει κανείς (είτε με δοκιμασίες είτε χωρίς δοκιμασίες) «εν αμαρτίαις», δηλ. αμετανόητος, χωρίς να έχει εξομολογηθεί και χωρίς να έχει κοινωνήσει.

Άδικος θάνατος δικαίων

Άδικος θάνατος είναι π.χ. του Άβελ. Ο Κάιν σκότωσε τον αδελφό του όχι διότι τον ζημίωσε ή τον έβλαψε , αλλά, επειδή ο Άβελ τίμησε με θυσία τον Θεό όπως έπρεπε, και έγινε δεκτή η προσευχή του. Οργίστηκε ο Κάιν, μίσησε τον αδελφό του και τελικά τον σκότωσε.

Ο Θεός δεν εμπόδισε να γίνει ο πρώτος αυτός φόνος στη γη, επειδή ακριβώς αγαπούσε τον Άβελ και όχι επειδή τον μισούσε. Λέγει σχετικά ο Άγιος Χρυσόστομος ότι ο Θεός θέλησε «από της αδικωτάτης αυτής σφαγής» να του κάνει λαμπρότερο το στεφάνι στην αιώνια ζωή.

Επομένως Ισχύουν και για τον άδικο θάνατο των δικαίων, όσα αναφέραμε και για τον οδυνηρό θάνατο και δεν πρέπει να έχουμε λογισμούς γιατί αδικοπεθαίνουν ορισμένοι δίκαιοι.

Αιφνίδιος θάνατος

Η Εκκλησία, παρ' ότι γνωρίζει ότι ο Θεός «παίρνει» τον άνθρωπο στην καλύτερή του ώρα, απεύχεται τον αιφνίδιο θάνατο και δέεται «υπέρ του διαφυλαχθήναι ημάς από λοιμού, λιμού, σεισμού ... και αιφνιδίου θανάτου». Δηλ. εύχεται να μας φυλάξει ο Θεός από αιφνίδιο θάνατο, επειδή συνήθως είμαστε απροετοίμαστοι γι' αυτόν.

Ο Γέροντας Πορφύριος με αφορμή ένα τέτοιο αιφνίδιο θάνατο ενός άγιου ανθρώπου είχε πει : Για τρεις λόγους ο Θεός μπορεί να επιτρέψει ένα αιφνίδιο θάνατο (καρδιακή προσβολή, τροχαίο ατύχημα κ.λπ.):

α. Όταν ο άνθρωπος είναι άγιος, δηλ. ζει μία υψηλή πνευματική ζωή και θέλει ο Θεός, για λόγους που ο ίδιος γνωρίζει, να τον πάρει κοντά Του, ώστε να συνεχίσει να ζει αίωνίω τη μακαρία αυτή ζωή, (περίπτωση σπάνια).

β. Όταν ο άνθρωποι; έχει μερικά καλά, αλλά ο Θεός βλέπει ότι πρόκειται να περιπέσει σε βαριά αμαρτία, εξαιτίας της οποίας θα χάσει τον Παράδεισο. Σ' αυτές τις περιπτώσεις επιτρέπει, δηλ. δεν εμποδίζει τον αιφνίδιο θάνατο, όποτε και αυτός ο άνθρωπος για τα λίγα καλά του (και φυσικά με τις προσευχές και τις ελεημοσύνες των δικών του, όπως σημειώσαμε παραπάνω), αποφεύγει την κόλαση και «εξασφαλίζει» τον Παράδεισο, (πολύ συνηθισμένη περίπτωση).

γ. Όταν ο άνθρωπος είναι αμετανόητος και δεν ενδιαφέρεται για την ψυχή του. Σ' αυτές τις περιπτώσεις υφίσταται αιφνίδιο θάνατο σαν συνέπεια των πράξεών του και ο Θεός δεν τον εμποδίζει, γνωρίζοντας την αμετανοησία του. (Είναι η τρίτη περίπτωση, χωρίς να μπορούμε εμείς να προσδιορίσουμε ποιος υπάγεται σ' αυτήν. Διότι δεν γνωρίζουμε τί συμβαίνει στις ψυχές των ανθρώπων τις τελευταίες ώρες ή και τα τελευταία λεπτά της ώρας, πριν παραδώσουν την ψυχή τους).