«Εσταυρώθης δι᾽ εμέ, ίνα εμοί πηγάσης την άφεσιν» (τροπάριο Ακολουθίας των Αγίων Παθών). Ο Σταυρὸς του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός είναι το αποκορύφωμα του «μανικού έρωτα» του Θεού προς τον άνθρωπο, ο οποίος, με τον αμαρτωλό βίο του, στέκεται εχθρικά απέναντι στον Θεό Δημιουργό του.
Ο Σταυρός είναι, θα λέγαμε, η οδός, την οποία επέλεξε ο Θεός, για να έλθει και να λυτρώσει τον άνθρωπο και διά της οποίας ο άνθρωπος θα συναντήσει τον Θεό.
Στη θεολογική διδασκαλία της Δύσεως εμφανίστηκε από τους πρώτους αιώνες και σιγά σιγά κυριάρχησε μία μεγάλη διαστροφή της εκκλησιαστικής αλήθειας σχετικά με την κατάργηση του θανάτου και την λύτρωση του ανθρώπου μέσω του Σταυρού του Χριστού. Αυτή η διαστροφή ανακηρύχθηκε τελικώς ως επίσημη διδασκαλία στην Δύση με την Σύνοδο του Τριδέντου (1545-1563). Η διδασκαλία αυτή, δυστυχώς, επέδρασε και στην θεολογία της Ορθοδόξου Ανατολής, ευτυχώς σε ορισμένες ομάδες θεολόγων και ευσεβιστών χριστιανών.
Πρόκειται για μία «νομικιστική» ερμηνεία του μυστηρίου της Σταυρικής θυσίας του Θεανθρώπου Κυρίου. Η θεωρία αυτή έχει ως εξής: μετά την πτώση του ανθρώπου έπρεπε να υπάρξει πράξη εξιλασμού του Θεού. Ο πεπερασμένος, όμως, άνθρωπος δεν ήταν δυνατόν να προσφέρει τέτοιο άπειρο αντάλλαγμα. Και ο Θεός Πατήρ εθυσίασε τον Υιόν Του, για να υπάρξει ικανοποίηση της τρωθείσης θείας δικαιοσύνης. Έτσι, ο Υιός και Λόγος του Θεού Πατρός ετιμωρήθη με τον Σταυρικό Του θάνατο, στην θέση της αμαρτωλής ανθρωπότητος κατά τον Λούθηρο και τον Καλβίνο.
Αυτή η απαράδεκτη θεωρία επιφέρει τραγικές αλλοιώσεις στην Ορθόδοξη πίστη της Εκκλησίας μας. Υποτάσσει την ελευθερία της αγάπης Του στην εγωκεντρική θηριώδη δικαιοσύνη Του, η οποία απαιτεί σαδιστική ικανοποίηση. Αυτή η κακοδοξία έφερε τα αλλεπάλληλα κύματα αθεϊσμού και τις επαναστατικές εκρήξεις απελευθερώσεως από τον «σαδιστή» Θεό μίας ρωμαϊκής δικανικής παραδόσεως, αλλοιώνοντας το εκκλησιαστικό φρόνημα περί της αγάπης του Θεού προς το πλάσμα Του.
Ο Ιερός Χρυσόστομος μάς λέγει χαρακτηριστικά: «Ο Σταυρός του Κυρίου έσωσε και μετέβαλε την οικουμένη, εξεδίωξε την πλάνη, επανέφερε την αλήθεια, έκαμε την γη ουρανό και τους ανθρώπους αγγέλους… Εξ αιτίας αυτού όλα όσα ήταν ενάντια στην σωτηρία μας κατέρρευσαν και κατεπατήθησαν. Αν λοιπόν σου ειπεί κάποιος, προσκυνείς τον εσταυρωμένον; απάντησέ του με χαρούμενην φωνήν, με γελαστό πρόσωπο. Και τον προσκυνώ και δεν θα παύσω ποτέ να τον προσκυνώ» (ΕΠΕ 11, 195).
Ο δε Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός διδάσκει ότι «κάθε πράξη και κάθε θαύμα του Χριστού είναι θείον και θαυμαστόν, αλλά το πιο θαυμαστόν απ᾽ όλα είναι ο τίμιος Σταυρός Του. Γιατί τίποτε δεν δάμασε τον θάνατο… δεν έφερε την Ανάσταση… δεν άνοιξε την πύλη του Παραδείσου, δεν έβαλε την φύση μας να καθίσει στα δεξιά του Θεού και δεν μας έκανε παιδιά του, όσο ο Σταυρός του Κυρίου μας Ιησού Χριστού» (PG 94, 1129).
Για τον λόγο αυτό ο πιστός βαπτισμένος Ορθόδοξος Χριστιανός αποτυπώνει επάνω στο σώμα του το σημείο του Σταυρού, δηλώνοντας την εν Χριστώ αναφορά του στο θέλημα του Πατέρα.
Ο Σταυρός δεν είναι σημείο ανάμνησης και συναισθηματικής ή ηθικοθρησκευτικής αναφοράς, αλλά σύμβολο συμπορεύσεως και συσχηματισμού με τον τρόπο υπάρξεως του Σταυρωθέντος Χριστού. Άλλωστε σαν τέτοιο σύμβολο τίθεται και στα μνήματα των κεκοιμημένων, βεβαιώνοντας την είσοδο αυτών που έφυγαν από την πρόσκαιρο ζωή στην «χώρα των ζώντων».
Για τον λόγο αυτό ο Σταυρός του Χριστού είναι το θαύμα της καθημερινής κοινωνίας του ανθρώπου μετά του Σταυρωθέντος και Αναστάντος Θεανθρώπου Κυρίου.
*Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα «Πελοπόννησος» των Πατρών στις 5/4/2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου